Rosjanie szczycą
się swoją klasyczną literaturą przed wszystkimi narodami świata. Ich duma z
historycznego dorobku literackiego przybiera wręcz znamiona kultu. Nie wiem czy
każdy przeciętny Rosjanin czytał Puszkina czy Dostojewskiego, ale nawet statystyczny Dima oglądający słowo pisane znacznie częściej na etykietach butelek
niż w książkach jest z tych pisarzy bezgranicznie dumny i z szacunkiem wychwala
ich imiona.
Wielu z tych klasyków jest też szeroko znanych w naszym kraju. Co
jednak ze współczesną literaturą rosyjską? Mam wrażenie, że przewija się ona
gdzieś niezauważenie z daleka od wzroku polskich czytelników. Postanowiłem
zatem przedstawić wam serię o największych i najpopularniejszych w świecie
współczesnych pisarzach rosyjskich, których przetłumaczone na polski powieści
możecie znaleźć w naszych księgarniach i bibliotekach. Jest co przedstawiać!
Zaczniemy od persony raczej dobrze znanej polskiemu czytelnikowi, choć może nie
we wszystkich wymiarach.
Borisa Akunina raczej
nikomu nie trzeba przedstawiać. Wsławił się przede wszystkim cyklem kryminałów
o przygodach detektywa Erasta Fandorina. Najbardziej przyciąga do jego powieści
szybka akcja, zawikłane intrygi oraz bystre dialogi. To sprawia, że większość z
jego książek można niepostrzeżenie połknąć w jeden wieczór. Nie mniej ważne są
także inne walory jego pisarstwa. Cykl o Fandorinie osadzony jest w czasach od
drugiej połowy XIX wieku do pierwszej wojny światowej. Akunin precyzyjnie
przedstawia historyczne realia tych czasów, dzieli się z nami kulturowymi
ciekawostkami z całego świata – Fandorin to detektyw na skalę
międzynarodową - zawędrujemy z nim do Wielkiej Brytanii, Japoni, Turcji Osmańskiej, ale też, naturalnie, w przeróżne zakątki Imperium Rosyjskiego. Akunin szeroko nawiązuje też do klasyków literatury. Wielu
czytelników może takich motywów nie zauważyć, ale dla tych bardziej obeznanych
to wyśmienite smaczki.
Mniej znane cykle
Akunina to tzw. Prowincjonalny kryminał czyli przygody siostry Pelagii
(Приключения Пелагии) oraz Przygody magistra (Приключения магистра). W
pierwszym cyklu towarzyszymy siostrze zakonnej z detektywistycznym zacięciem,
odwiedzając prawosławne ławry a także Ziemię Świętą. Przygody magistra
zawierają natomiast opowieści z różnych czasów dotyczące przodków i potomków
detektywa Erasta Fandorina.
W każdej serii Akunin raczy nas intelektualną grą pomiędzy detektywem a przestępcą, a także pozwala czytelnikowi zatopić się całkowicie w bogaty świat historycznych czasów i egzotycznych krain. Podejmuje przy tym też poważne, jak i ciekawe tematy związane z kulturą czy religią. Bohaterowie Akunina uczestniczą w intrygach, przy pomocy których pisarz przedstawia sytuacje konfrontacji światopoglądów politycznych czy kulturowych. W ten sposób, pomimo lekkiego stylu, porusza ważkie, dające do myślenia tematy.
W każdej serii Akunin raczy nas intelektualną grą pomiędzy detektywem a przestępcą, a także pozwala czytelnikowi zatopić się całkowicie w bogaty świat historycznych czasów i egzotycznych krain. Podejmuje przy tym też poważne, jak i ciekawe tematy związane z kulturą czy religią. Bohaterowie Akunina uczestniczą w intrygach, przy pomocy których pisarz przedstawia sytuacje konfrontacji światopoglądów politycznych czy kulturowych. W ten sposób, pomimo lekkiego stylu, porusza ważkie, dające do myślenia tematy.
W serii Жанры (Gatunki) autor nawiązuje do innych form literackich, chociaż pozostaje w obszarze swojej kryminalnej specjalności. Książka dla dzieci, Powieść szpiegowska, Fantastyka
- to wszystko tytuły powieści.
Niestety Квест oraz Детская книга дла девочек nie zostały jeszcze
przetłumaczone. Nie przeczytamy też po polsku większości cyklu Bruderschaft ze
śmiercią (Смерть на брудершафт).
Pisarz bawi się konwencjami nie tylko w Gatunkach. Wszystkie jego powieści to mikstury zawierające to co najlepsze w wielu gatunkach literackich: akcja w tempie kryminalnym, wierność faktom i realiom na miarę powieści historycznej, koloryt opowieści przygodowych, a przy tym włożone w usta bohaterów intelektualne wywody niczym w naukowych esejach. Oto esencje, które Akunin czerpie z literatury we wszelkich formach i którymi nasyca swoje opowieści.
Pisarz bawi się konwencjami nie tylko w Gatunkach. Wszystkie jego powieści to mikstury zawierające to co najlepsze w wielu gatunkach literackich: akcja w tempie kryminalnym, wierność faktom i realiom na miarę powieści historycznej, koloryt opowieści przygodowych, a przy tym włożone w usta bohaterów intelektualne wywody niczym w naukowych esejach. Oto esencje, które Akunin czerpie z literatury we wszelkich formach i którymi nasyca swoje opowieści.
Najgłośniejszym ostatnio przedsięwzięciem
pisarza jest nieukończona jeszcze, wielotomowa historia państwa rosyjskiego (История Российского государства). Celem autora jest opisanie
historii w sposób przystępny dla każdego czytelnika i apolityczny. Co ciekawe,
Akunin słynie od jakiegoś czasu ze swojego zaangażowania w życie polityczne
Rosji - jest ostrym krytykiem rządów Putina i sam wyemigrował z Rosji. Tak czy inaczej, na polskie
tłumaczenie zapewne będzie trzeba trochę poczekać. Uraczę was za to piękną okładką wersji rosyjskiej.
Tych zatem, którzy Akunina nie czytali, zachęcam do spróbowania. A ci, którzy już pisarza znają, zapewne mają wiele z jego pozycji do nadrobienia. Wieczór z Akuninem to naprawdę dobra rozrywka w inteligentnym stylu, więc zapraszam do sięgnięcia po knigę!
A oto parę ciekawych linków dla dociekliwych:
Wywiad z pisarzem w polskiej radiowej jedynce:
Wywiad w Audiowizualnej bibliotece pisarzy
Writers in Motion:
Powieści Akunina w księgarni wydawnictwa Świat
Książki:
Wszystkie powieści Akunina po rosyjsku za darmo w wersji elektronicznej:
http://www.akunin.ru/
Uuu, cykl o Fandorinie to moje ulubione kryminały! Nie zgadzam się ze stwierdzeniem, że współczesna literatura rosyjska jest w Polsce niezauważana - przy następnej wizycie w księgarni/bibliotece zaglądnijcie na półkę z fantastyką :)
OdpowiedzUsuńFantastyka rządzi się niejako swoimi prawami i Rosjanie faktycznie wyrośli na niezłą pozycję na tym gruncie. Ale jestem pewien, że jeśli poczytasz następne wpisy z tej serii, będziesz zaskoczona jak wielu nazwisk z głównego nurtu ich literatury nigdy nie słyszałaś.
Usuń